در تمام 114 سورۀ قرآن کریم آیاتی دربارۀ عظمت قرآن این سرچشمۀ همۀ علوم و کتاب اخلاق و عرفان و فقه و قرآن آمده است که خیلی از آیات چند بار تکرار شده است و تکرار آیه نشانۀ اهمیت آن است اما برای رعایت اختصار در این بخش به همین چند آیه اکتفا می کنیم .
  1- « ذلک االکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین » (بقره ،1) ؛ این کتابی است که شکی آن نیست و راهنمای متقین است .

  2- « و ان کنتم فی ریب مما نزلنا علی عبدنا فاتو بسورة من مثله وادعو شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین » (بقره ،23) ؛ و اگر دربارۀ کتابی که بر بندۀ خود فرستاره ایم شک دارید ، یک سوره مانند آن بیاورد و تمام گواهان خود را به غیر از خدا برای این کار دعوت کنید و اگر راست می گویید که قرآن کتاب آسمانی نیست .
 3- « تلک آیات الله نتلوها علیک بالحق و انک لمن المرسلین » (بقره ، 252) ؛ این آیات خداست که براستی برای تو می خوانیم و همانا تو البته از جملۀ پیامبران مرسل می باشی .
 4- « نزل علیک الکتاب بالحق مصدقا لما بین یدیه و انزل التوراة و الانجیل * من قبل هدی للناس و انزل الفرقان » (آل عمران ، 3و4) ؛ خدایی که قرآن را به سوی تو براستی فرستاده که دلیل راستی کتب آسمانی پیش از او باشد و قبل از قرآن تورات و انجیل را فرستاد *. برای هدایت مردم و کتابی که به طور کامل جداکنندۀ حق از باطل است ( قرآن ) را فرستاد .
 5- « هذا بیان للناس و هدی و موعظة للمتقین » (آل عمران ، 138)  ؛ این (کتاب خدا و آیات مذکور) حجت و بیانی است برای عموم مردم و راهنما و پند برای پرهیزکاران .
 6- « افلا یتدبرون القرآن ولو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافا کثیرا » (نساء ، 82) ؛ آیا در قرآن (از روی فکر و تامل) نمی نگرند (که این کتاب بدون تردید از سوی خداست) و اگر از سوی غیر خدا بود در آن اختلاف بسیاری می یافتید .
 7- « قد جاء کم من الله نور و کتاب مبین » (مائده ،15) ؛ همانا از جانب خدا نوری و کتابی روشن برای شما آمده است .
 8- « و اوحی الی هذا القرآن لانذرکم به و من بلغ » (انعام ،19) ؛ این قرآن بر من وحی شده تا شما و تمام کسانی را که این قرآن به آنها می رسد (پند و اندرز دهم) و (از مخالفت با فرمان خدا) بترسانم .
 9- « و هذا کتاب انزلناه مبارک مصدق الذی بین یدیه » (انعام ،92) ؛ و این (قرآن) کتابی است که  ما فرستادیم پر برکت که آنچه را پیش از آن آمده است تصدیق می کند .
10- « و هذا کتاب انزلناه مبارک فاتبعوه و اتقوا لعلکم ترحمون » (انعام ،155) ؛ و این کتابی است که ما آن را با برکت و خیر بسیارفرو فرستادیم پس از آن پیروی کنید و پرهیزکار باشید که رحمت و لطف الهی شامل حال شما گردد .
11- « کتاب انزل الیک فلاتکن فی صدرک حرج منه لتنذر به و ذکری للمومنین » (اعراف ،2) ؛ (ای رسول ما) کتابی بزرگ برای تو نازل شد پس دلتنگ و رنجیده خاطر (از انکار مردم) مباش تا مردم را به آیات عذابش بترسانی و اهل ایمان را به بشارتش یادآور شوی .
12- « هذا بصائرمن ربکم و هدی و رحمة لقوم یومنون » (اعراف ،203) ؛ این (آیات قرآن) مایۀ بصیرت است از جانب پروردگار شما و هدایت و رحمت است برای گروهی که ایمان می آورند .
13- « تنزیلا ممن خلق الارض و السماوات العی » (طه ،4) ؛ این کتاب (قرآن) فرستادۀ کسی است که زمین و آسمانهای بلند را آفرید .
14- « و انک لتلقی القرآن من لدن حکیم علیم » (نمل ،6) ؛ (ای رسول ما) آیات قرآن عظیم از جانب خدای دانای حکیم به توسط وحی بر تو نازل می شود .
15- « بل هو آیات بینات فی صدور الذین اوتوا العلم » (عنکبوت ،49) ؛ بلکه این قرآن آیات روشن الهی است در لوح سینۀ آنان که نور خدا علم و دانش یافتند .
16- « ام یقولون افتراه قل فاتو بسورة مثله و ادعوا من استطعتم من دون الله ان کنتم صادقین » (یونس ،38) ؛ آیا کافران می گویند قرآن را به دروغ به خدا نسبت داده است (ای رسول ما) بگو اگر راست می گویید یک سوره همانند آن بیاورید و غیر از خدا هر کس را می توانید به یاری طلبید .
17- « الر کتاب انزلناه الیک لتخرج الناس من الظلمات الی النور باذن ربهم الی صراط العزیز الحمید » (ابراهیم ،1) ؛ این قرآن کتابی است که بر تو فرستادیم تا مردم را به امر خدا از ظلمات (جهل و کفر) بیرون آری (با علم و ایمان) یه عالم نور برسانی و به راه خدای مقتدر و ستوده صفات راهنمایی کنی .
18- « الر تلک آیات الکتاب المبین » (یوسف ،1) ؛ این است آیات کتاب الهی که حقایق را آشکار می سازد .
19- « الر تلک آیات الکتاب و قرآن مبین » (حجر ،1) ؛ الر (اسرار این حروف نزد خدا و رسول) ، الر (اسرار این حروف نزد خدا و رسول است) ، این است آبات کتاب خدا و قرآنی که حقایق را آشکار می کند .
20- « المر تلک آیات الکتاب و الذی انزل الیک من ربک الحق ولکن اکثر الناس لا یومنون » (رعد ،1) ؛ این است آیات کتاب خدا و قرآنی که به حق و راستی بر تو از جانب پروردگار نازل گردیده و لیکن اکثر مردم به آن ایمان نمی آورند .
21- « و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیء و هدی و رحمة و بشری للمسلمین » (نحل ،89) ؛ و ما بر تو قرآن عظیم را فرستادیم تا حقیقت همه چیز را روشن کند و برای مسلمانان هدایت و رحمت و بشارت باشد .
22- « ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم و یبشر المومنین الذین یعلمون الصالحات ان لهم اجرا کبیرا » (اسراء ،1) ؛ همانا این قرآن مردم را به استوارترین طریقه هدایت می کند و اهل ایمان را که نیکوکار باشند به اجر و ثواب عظیم بشارت می دهد .
23- « و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمومنین و لا تزید الظالمین الا خسارا » (اسراء ،82) ؛ و ما آنچه از قرآن فرستادیم شفای دل و رحمت الهی برای اهل ایمان است و (لیکن) کافران  را چیزی جز زیان نخواهد بود .
     24- « و قرانا فرقناه لتقراه علی الناس علی مکث و نزلناه تنریلا » (اسراء ،106) ؛ و قرآن که آن را به صورت آیات جدا فرو فرستادیم تا به تدریج و به آهستگی آن را برای مردم فرو خوانی .
25- « انا نحن نزلنا علیک القرآن تنزیلا » (دهر، 23) ؛ ای رسول محققا ما این قرآن عظیم الشان را برای تو فرستادیم .
26- « و اذا قرات القرآن جعلنا بینک و بین الذین لا یومنون بالاخرة حجابا مستورا » (اسراء ،45) ؛ و چون تو قرآن تلاوت می کنی ما میان تو و آنها که ایمان ندارد پرده ای می افکنیم که آنها از فهم آن دور بمانند .
27- « تنزیل من الرحمن الرحیم » (فصلت ،2) ؛ این قرآن تنزیل از جانب خدای بخشنده و مهربان است .
28- « کتاب فصلت آیاته قرآنا عربیا لقوم یعلمون » (فصلت ،3) ؛ قرآن کتابی است که آیات جامعش (حقایق و احکام الهی را) به زبان عربی فصیح برای دانشمندان مبین ساخته است .
29- « ان الذین کفروا بالذکر لما جاءهم و انه لکتاب عزیز » (فصلت ،41) ؛ همانا آنانکه به این قرآن که برای هدایت آنان آمد کافر شدند (چقدر نادانند) در صورتی که این کتاب به حقیقت همان صاحب عزت (و معجز بزرگ) است .
30- « لا یاتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه تنزیل من حکیم حمید » (فصلت ،42) ؛ و هرگز از پیش وپس (آینده و گذشته حوادث عالم) این کتاب حق باطل نشود (و تا قیامت حکومت و حکومتش باقی است) زیرا قرآن فرستادۀ خدای مقتدر حکیم و ستوده صفات است .
31- « لو انزلنا هذا القرآن علی جبل لرایته خاشعا متصدعا من خشیة الله » ( ،21) ؛ اگر این قرآن عظیم الشان را بر کوه نازل می کردیم مشاهده می کردی که کوه از ترس خدا خاشع و ذلیل و متلاشی می شد .
32- « و انه لذکر لک و لقومک و سوف تسئلون » (زخرف ،44) ؛ و بدان که بر قرآن برای تو و مومنان پندآموز و یادآور تمام خواسته های الهی است و در قیامت از شما نسبت به مسئولیتی که در برابر قرآن داشتید سوال می شود .
33- « ما فرطنا فی الکتاب من شی ء ثم الی ربهم یون » (انعام ،38) ؛ ما هیچ چیز را در این کتاب فروگذار نکردیم سپس همگی به سوی پروردگارشان محشور می گردند .
34- « و ما کان هذا القرآن ان یفتری من دون الله ولکن تصدیق الذی بین یدیه و تفصیل الکتاب لا ریب فیه من رب العالمین » (یونس ،37) ؛ و این قرآن عظیم نه بدان پایه از فصاحت و جامعیت است که کسی جز به وحی خدا تواند یافت لیکن علاوه بر آنکه به معجزۀ بر حق بودن خود گواه است سایر کتابهای آسمانی دیگر را نیز تصدیق می کند و کتاب و احکام الهی را به تفصیل بیان می کند که بی هیچ شک نازل از جانب خدای عالم است.

• نویسنده
• آخرین نوشته ها

قنوت را شاید بتوان قدم اول در مسیر اصلاح باطن نماز برای کسانی که به این مسیر متمایلند ،بیان کرد؛نماز صحبت کردن با خداست و بخشی از نماز که این سخن گفتن با خدا در آن بارز تر و آسانتر است،قنوت است،پس برای شروع این ارتباط می توان از یک قنوت عاشقانه شروع نمود.

جذاب ترین تصویر نماز

نماز در معنای کلی ابراز نیاز به درگاه خداست و تصویر قنوت یکی از جذاب ترین تصاویر در این عبادت بزرگ و دارای تمام معنای آن است،آنجا که بنده عاشق، دست نیاز به سوی رب بی نیاز بلند می کند و او این دست را از رحمت خویش پر می کند که امام صادق علبه السلام فرمودند: هیچ بنده ای دست به جانب خدای عزیز و غالب، بالا نمی برد جز اینکه خداوند حیا می کند آن دست را خالی و پوچ برگرداند، از این رو آنچه می خواهد از فضل خویش در آن دست قرار می دهد.

ترک قنوت، ترک نماز است

قنوت انسان را با راز خلقت همسان می کند و اهمیت آن تا حدی است که حتی بعضی بزرگان قائل به وجوب آن شده اند و امام صادق نفی کمال از نماز بی قنوت می کنند و می فرمایند:هر کس عمدا قنوت را ترک گوید ،گویا نماز نخوانده است ،امام خمینی در بیان آداب نماز توجه خاصی به آن نشان داده و فرموده اند : باالجمله مقام قنوت در نظر نویسنده چون مقام سجود است و سجود را نزدیک ترین حالات بنده به خدا می دانند.قنوت مقام انقطاع به حق و ترک اعتماد به غیر است که روح مقام توکل است" یعنی می فرمایند نمازگزار آنجا که در قنوت به دامن لطف یگانه دلدار دست التجا می زند ،تنها نظر او را چاره ای برای بیچارگی خویش قلمداد می کند.

تفاوت انسان‌ها با توجه به خواسته‌هایشان

اما برای فهم مقام قنوت باید به بیان یک تقسیم بپردازیم، شاید در یک نگاه کلی بتوان افراد را با توجه به خواسته های آنان به سه گروه زیر تقسیم نمود:

اول افرادی که اصلا سر و کاری با خدای آسمان و زمین ندارند به این معنا که سرشان به تمامه گرم لذات دنیا است و تمام هم و غم و همتشان در رسیدن به همین دنیای فانی خلاصه می شود.

دسته دوم کسانی هستند که کمی سر خود را بالاتر آورده اند و خدایی قادر ورای این عالم می شناسند اما چه شناختی که باز انتهای همتشان رسیدن به همان خواسته های دسته اول است و تنها از خداوند به عنوان وسیله ای برای رسیدن به همان خواسته ها مدد می جویند. اما دسته سوم شناختشان از خدا یک شناخت سطحی نیست بلکه با نزدیک شدن به او، عظمت و زیبایی خدای عزیز چشم آنها را خیره کرده است و به تمام معنا طالب آن یار حقیقی هستند،کسی که رهرو قرب خداوند شود ،دنیا با ذلت به او رو می کند و چونکه صد آمد نود هم پیش ماست.

 قنوت؛ رستن از پستی خودخواهی

 اگرچه خداوند مهربان تمام زیبایی ها را برای بنده خود خلق کرده است برای او نمی پسندد که جز یار و وصل او را در این مقام طلب نماید،در قنوت همچنانکه انسان دستها را به سوی خدا بالا می برد ،زمان بالا بردن خواسته ها تا حد طلب کردن جمال حضرت  جمیل و رستن از پستی خود خواهی به سوی آسمان خدا خواهی است.

رسالت قنوت آن است که دست ما را با دامن دوست پیوند بزند و ما را از آنچه هستیم تا آسمان های جمال و جلال الهی بالا ببرد فلذا بزرگان گفته اند از آنجا که حقیقت قنوت تبتل و انقطاع و رو نمودن به خداست سخن گفتن از دنیا و لذات محدود آن در قنوت بی معرفتی و خسران است اما باید توجه داشت که برای کسی که ابتدای راه است و تا دیروز عملا چندان قنوتش صحبت کردن با خدا نبوده است خواستن خواسته های دلش و لو لذات دنیایی اشکال ندارد بلکه برای باز شدن باب گفتگوی او در نماز و انس او با مقام قنوت بسیار مفید است.

قنوت عاشقانه

اما دنیای عاشق و معشوق دنیای دیگری است که گاهی لذت همصحبت شدن با دلدار و گفتن ذکر یار چندان آنان را مست می کند که از خود و خواسته های خود فراموش می کنند درحالی که او بی شک از رسیدگی و سرازیر کردن باران نعمات خود بر چنین یارانی فراموش نمی کند.

گفته بودم چو بیایی غم دل با تو بگویم/چه بگویم که غم از دل برود چون تو بیایی

امام صادق علیه السلام درباره این گروه که البته از همان گروه سوم از تقسیم مذکور هستند می فرماید: ان الله عز و جل یقول : من شغل بذکری عن مسئلتی ، اعطیته افضل ما اعطی من سئلنی؛خداوند بزرگ می فرماید : کسی که مشغول به ذکر و یاد کردن من بود و تقاضای چیزی نکرد ،برترین چیزهایی که از من خواسته اند را به او می دهم.

آن نماز تو قبول است که در وقت قنوت/دست برداشتنت ار سر دنیا باشد